Postpartum depressie

Het klinkt misschien een beetje vreemd: een depressie na de zwangerschap. Je hebt toch een prachtig kind op de wereld gezet? Toch hebben best veel vrouwen last van een depressie, die ook wel postpartum depressie genoemd wordt. Maar wat is het nu precies?

Wanneer je na de zwangerschap niet lekker in je vel zit, hoeft dat niet meteen te betekenen dat je een depressie hebt. Laat staan een postpartum depressie. Toch is het handig om als aanstaande moeder hier genoeg over te weten, mocht je er toch last van krijgen.

Wat is een postpartum depressie?

Een postpartum depressie is een depressie die kan voorkomen na een bevalling als je aan het ontzwangeren bent. Een postpartum depressie is hetzelfde als een postnatale depressie. De laatste term wordt tegenwoordig steeds minder gebruikt, omdat het de indruk geeft dat de baby depressief is en niet de moeder.

We willen je niet bang maken, maar een postpartum depressie komt voor bij zo'n 10% van alle bevallen vrouwen.  

In Nederland gaat het om ongeveer 20.000 vrouwen per jaar. Meestal beginnen de klachten van een postpartum depressie vier weken na de bevalling.

Niet alleen vrouwen hebben last van depressie na de zwangerschap. Ook bij mannen kunnen er depressies ontstaan. Dit kan komen door bijvoorbeeld slaaptekort, grote drukte en veranderingen in de relatie met de partner.

Oorzaak van een postpartum depressie

Een postpartum depressie kan verschillende oorzaken hebben:  op lichamelijk, psychisch en sociaal gebied.

Lichamelijke factoren

Bij een postpartum depressie kunnen de volgende lichamelijke veranderingen een rol spelen:

• evenwichtsverstoringen in de stofwisseling (schildklier)
• tekorten aan bepaalde vitaminen en mineralen
• hormonale veranderingen

Na de bevalling neemt de productie van het progesteron (een hormoon) af. Hormonale schommelingen kunnen vervolgens aanleiding geven tot een depressie. Schildklierproblemen komen soms ook voor. De veranderingen in je schildklierfunctie kunnen voor depressie zorgen. Ook slaaptekort kan een negatieve invloed hebben op je stemming.

Psychische factoren

Als je veel aan het piekeren bent of te hoge eisen aan jezelf stelt heb je een grotere kans om in een postpartum depressie te raken. Tijdens en na de zwangerschap ben je psychisch vaak wat minder stabiel, dus dan heeft dit extra invloed.

De grootste psychische factor die bij kan dragen aan een postpartum depressie is een tegenvallende of moeilijke zwangerschap. Dit betekent natuurlijk niet dat alle moeilijke zwangerschappen een postpartum depressie tot gevolg hebben.

Sociale factoren

Je wilt natuurlijk de perfecte moeder zijn. Ook heb je snel het idee dat er heel veel van je wordt verwacht en je wilt natuurlijk aan al deze verwachtingen voldoen. Dit kan echter stress met zich meebrengen, wat absoluut niet goed is tijdens de zwangerschap of na de geboorte van je baby. Probeer er dus voor te zorgen dat je zo veel mogelijk relaxed bent.

Kraamtranen

Kraamtranen (ook wel baby blues genoemd) zijn lang niet zo ernstig als een postpartum depressie. Eigenlijk is het zelfs normaal als je daar last van hebt vlak na de bevalling. Veel vrouwen hebben één of meerdere dagen net na de bevalling dat ze zich niet goed voelen en huilerig, somber of angstig zijn. Wanneer je langere tijd last hebt van de baby blues dan wordt er geadviseerd om contact op te nemen met de huisarts. Samen met de huisarts kun je nagaan of er sprake is van een depressie. Ook kan de huisarts je goed adviseren over wat je in zo'n geval het beste kan doen.

Symptomen

Een postpartum depressie lijkt veel op een normale depressie. De symptomen zijn dan ook vrijwel hetzelfde. Alleen als de symptomen langdurig zijn of extreme vormen aannemen, kan er meer aan de hand zijn. Hieronder vind je een aantal symptomen die op een postpartum depressie kunnen wijzen:

• sombere stemming, huilbuien, leeg gevoel van binnen
• verstoring van het dag/nacht ritme
• vermoeidheid
• geen interesse in de baby
• afkeer voor je baby
• overbezorgdheid over je baby en andere factoren
• geen of juist heel veel eetlust
• slapeloosheid of juist oververmoeid
• prikkelbaar, agressief
• gevoel van machteloosheid of angst en last van paniekaanvallen
• veel piekeren
• weinig zelfvertrouwen

Wat kun je zelf aan een postpartum depressie doen?

Als eerste is het heel belangrijk dat je beseft dat jij geen schuld hebt aan de depressie. Het betekent ook niet dat je een slechte moeder bent. Het is goed om met veel mensen te praten over je gevoelens, vooral met je partner. Ook is er niks mis met het feit dat er af en toe mensen voor jou moeten gaan zorgen of je helpen met de baby. Je hoeft niet alles zelf te doen om een goede moeder te zijn. En het allerbelangrijkste: vergeet jezelf niet!

Adviezen en voorzorgsmaatregelen

Je kan natuurlijk niet van te voren weten wanneer en of je een postpartum depressie zal krijgen. Wel kan je voorzorgsmaatregelen nemen, waardoor de kans op het krijgen van een depressie kleiner wordt. Zo kun je bijvoorbeeld zorgen voor een gezonde voeding en voldoende ontspanning. Niet alleen tijdens de zwangerschap, maar ook na de bevalling. Een goede voorbereiding op de bevalling geeft ook meer rust. Zorg er voor dat je ruim voldoende geïnformeerd bent over de zwangerschap, de bevalling en het moederschap.

Hulp van buitenaf

Als je eenmaal weet en ook erkent dat je misschien een postpartum depressie hebt, is het belangrijk je hiervoor te laten behandelen. Je huisarts, gyneacoloog of verloskundige kunnen je allemaal verder helpen en deze vorm van depressie is goed te behandelen. Als je denkt dat je klachten hebt, neem jezelf serieus! Het komt vaak voor en is echt niets om je voor te schamen.

Bronnen: Gezondheidsplein, dokter dokter, psychischegezondheid.