Ik wil adopteren - Wat staat je te wachten bij adoptie?

Het adopteren van een kindje is (in veel gevallen) in eerste instantie niet een eigen keuze. Vaak zit hier een hele voorgeschiedenis aan vast, met als hoofdreden het niet kunnen krijgen van biologische kinderen. Voordat je aan het proces begint is het fijn om te weten wat jou/jullie ongeveer te wachten staat. Wij kunnen niet beschrijven of voelen hoe het emotionele proces gaat. Wat wij wel kunnen doen is een aantal hoofdzaken benoemen waar jij als aspirant adoptie ouder rekening mee moet houden. 

Dit artikel is tot stand gekomen door middel van onderzoek en met hulp van ervaringsdeskundigen 

Het Haags Verdrag

Het Haags Verdrag is in 1993 tussen 66 landen besloten over de samenwerking op het gebied van interlandelijke adoptie. Deze afspraken zorgen ervoor dat de adoptieprocedure zo zorgvuldig mogelijk plaatsvindt. Het belangrijkste besluit bij het Haags Verdrag is dat er eerst wordt gekeken of een kind in eigen land (bij familie of in pleeg/adoptiegezin) kan blijven. Adoptie ouders die 20 jaar geleden adopteerden en nog niet met het Haags Verdrag te maken hadden, kregen weleens baby's van slechts 3 weken oud. Door het Haags Verdrag komt dit bijna niet meer voor, omdat er eerst wordt gekeken of het kindje in eigen land een plek heeft. Je kunt nog wel een baby van een aantal maanden oud adopteren. Meer over het Haags Verdrag en de regels ervan lees je hier! 

Stappenplan adoptie

Willen jullie een kindje adopteren? Dan is dit het stappenplan:

• Toestemming aanvragen/registreren 
• Bijwonen bijeenkomst
• Bijwonen cursussen
• Gezinsonderzoek
• Bemiddelingsfase
• Acceptatie van voorstel

Toestemming aanvragen / Registreren

Wil je adopteren, dan moet je je allereerst registreren. Dit heet ook wel het aanvragen van een beginseltoestemming. Heb je dit gedaan, dan kijkt Stichting Adoptievoorzieningen of jullie worden toegelaten en mogen beginnen aan de procedure. Wil je samen adopteren dan moet je in veel gevallen gehuwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben. Je kunt wel alleen-aanvraag doen en je partner kan later partneradoptie aanvragen. Op het moment van aanmelden krijg je een zogenoemd BKA-nummer die de volgorde van de behandeling bepaalt. Als je een BKA-nummer hebt, dan word je uitgenodigd voor een informatiebijeenkomst. De  kosten hiervoor bedragen op het moment van schrijven €210. 

LET OP: Ben je 45 jaar of ouder, dan kun je je niet aanmelden. Er kan wel een uitzondering gemaakt worden. Meer hierover kun je lezen op www.adoptie.nl 

Wanneer kom je in aanmerking voor adoptie?

Er zijn een aantal voorwaarden die je moet weten voordat je aan het proces begint. Zo kun je zien of jij/jullie in aanmerking komen voor adoptie.

• Je mag niet ouder zijn dan 46 jaar
• Jij en je partner moeten toestemming geven voor inzage in het Justitieel Documentatiesysteem
• Het leeftijdsverschil tussen jullie mag niet grote zijn dan 40 jaar
• Veel landen geven de voorkeur aan getrouwde stellen. Ook kunnen homoparen niet in élk land adopteren 

eerste Bijeenkomst adoptie

Als je het bovengenoemde bedrag betaald hebt word je alleen of samen met je partner uitgenodigd voor een bijeenkomst in Utrecht. Hier krijg je alle informatie over de adoptieprocedure. Dit is nodig, omdat je van te voren niet weet wat er bij adoptie komt kijken. Adoptie is niet alleen een emotioneel zwaar proces, maar financieel vraagt het ook veel van jou en je partner. Je kunt tijdens deze bijeenkomst al je vragen kwijt! Na de bijeenkomst kun je samen met je partner bepalen of jullie verder willen met de adoptieprocedure. Denk hier samen rustig over na.

Adoptiecursus

Hierna ga je beginnen met de cursus. Voordat je hieraan meedoet, moet je een bedrag van €1.385 overmaken. Voor dit bedrag krijgen jullie vijf bijeenkomsten. Weet je niet zeker of jullie nu al willen beginnen met het proces? Dan kun je dit tot maximaal een jaar uitstellen, hierna vervalt je BKA-nummer en moet je je weer opnieuw registreren. 

Tijdens de adoptiecursus krijg je alle informatie die je nodig hebt. Deze cursus krijg je samen met andere aspirant-adoptieouders

Het doel van deze cursus is om jullie zo goed mogelijk voor te bereiden. Tegelijkertijd wordt er ook gekeken of jullie als stel geschikt zijn om te adopteren! Er wordt ook ontzettend veel aandacht besteed aan de thema's die in adoptiegezinnen de aandacht verdienen. Denk aan de voorgeschiedenis, informatie over de landen, hechting etc. Het is ook fijn dat je samen met andere ouders je zorgen, wensen en gedachten kunt delen. Wellicht zijn jullie de enige in de familie of vriendengroep die adopteren. Dan is het fijn om mensen om je heen te hebben die precies begrijpen wat jullie meemaken, omdat zij hetzelfde meemaken. 

Adopteren in Nederland

Er worden in eerste instantie behoorlijk weinig kinderen vlak na geboorte afgestaan, gemiddeld 15 kinderen per jaar. Dit komt doordat er betere seksuele voorlichting is en sinds de jaren '70 abortus toegestaan is. Voor interlandelijke adoptie doorloop je hetzelfde traject als bij adoptie in het buitenland. 

Gezinsonderzoek

Na de cursus volgt er een gezinsonderzoek. Tijdens dit onderzoek krijg je verschillende gesprekken over waarom jullie willen adopteren en er wordt gekeken naar jullie leefsituatie. 

Tijdens de cursus en de gesprekken daarna denken jullie ook vast na over het land waar jullie willen adopteren 

Hierna wordt er een rapport opgemaakt die in het land waar jullie willen adopteren ook gebruikt wordt. Het ministerie van Veiligheid & Justitie besluit naar aanleiding van het rapport dat gemaakt is en het advies van de Raad van kinderbescherming of zij de beginseltoestemming geven. Dat houdt in dat je wel of niet mag adopteren. Deze beginseltoestemming is vier jaar geldig en kan daarna weer verlengt worden. 

Tijdens de cursus en de gesprekken daarna denken jullie ook vast na over het land waar jullie willen adopteren. In veel gevallen kun je je maar voor één land aanmelden. Je kunt dus niet zeggen, we proberen China & de VS, kijken waar de meeste kansen liggen. Je meldt je aan voor een bepaald land en daar kom je dan ook op de wachtlijst te staan. Je moet jezelf ook verdiepen in één land. Wat is de cultuur waar mijn kind vandaan komt? Welke genen kan hij/zij meekrijgen etc. Je kunt bij verschillende vergunninghouders zien welke landen op het moment open zijn. De lijst met alle vergunninghouders vind je hier! 

• Vergunninghouder 'A New Way' houdt zich bezig met adoptie vanuit de VS
• Bij stichting 'Kind en Toekomst kun je adopteren uit o.a. China, Roemenië of Malawi

Hoe lang duurt het adoptieproces?

Hebben jullie de beginseltoestemming binnen en het land uitgekozen waar jullie willen adopteren, dan kom je op een wachtlijst te staan. Hoelang de procedure duurt is afhankelijk van het land van adoptie.  Houd rekening met het feit dat een land dicht kan gaan. In dat geval kom je bij het land, waar je daarna voor kiest opnieuw op de wachtlijst te staan. 

Wat zijn de kosten van adoptie?

De kosten kunnen variëren, maar toch moet je al gauw denken aan bedragen tussen de 20.000 en 40.000 euro, afhankelijk vanuit welk land je adopteert. Dit zijn wel kosten voor het hele proces, inclusief reiskosten. Deze kosten zijn uiteraard verspreid over aan aantal jaren. Een tweede adoptiekind uit hetzelfde land is vaak 'goedkoper', omdat je dan al bij een vergunninghouder bent ingeschreven en je ook niet meer de cursussen hoeft te volgen. Je betaalt overigens NIET voor de biologische ouders, de kosten zitten hem grotendeels in het administratieve gedeelte, zoals het papierwerk wat daar geregeld moet worden en de cursussen die je moet volgen.

Adoptie in de VS

Bij adoptie in de VS is dit wel weer anders. Daar betaal je vaak ook voor de medische kosten van de biologische moeder tijdens en na de zwangerschap. Het bedrag dat je voor adoptie in de VS betaalt ligt dan ook een stuk hoger dan adoptie in andere landen. Ook moet je er rekening mee houden dat adoptie in de VS een open karakter heeft. Dit betekent o.a. dat je verplicht bent elk jaar een update te geven over de ontwikkeling van je kind. Meer hierover kun je vinden bij Stichting A New Way.

De achternaam van adoptiekind

Bij adoptie krijg het kind jouw/jullie achternaam die bekend is bij de burgerlijke stand. Besluit je kind uiteindelijk zijn/haar adoptie naam als achternaam te willen? Dan kan dit vanaf 18-jarige leeftijd.

Is adoptie wel 'de moeite' waard? 

Het adoptieproces is zwaar en heftig. Niet alleen door de emotionele rollercoaster waar jullie letterlijk doorheen gaan, maar ook door het feit dat jullie moeten blijven verwerken dat je geen kinderen van jezelf kunt krijgen. Je ziet wellicht familie en vrienden om je heen die het ene na het andere kindje krijgen en zelf wachten jullie al heel wat jaren. Dit kan ontzettend oneerlijk voelen en je zal hier ook vaak genoeg verdrietig en gefrustreerd van zijn. Maar, blijf elkaar steunen als partners! Bij het krijgen van een biologisch kind is het ontzettend belangrijk dat je een stabiele relatie hebt, maar bij adoptie is dit dubbel zo belangrijk. Jullie gaan samen nog heel veel emotionele, maar ook mooie momenten meemaken. Uiteindelijk gaan jullie voor één gezamelijk doel en dat is een kindje krijgen. Een kind dat ter adoptie wordt afgestaan heeft vaak al heel wat meegemaakt. Het is daarom zo belangrijk dat jullie hem/haar ontzettend veel liefde en stabiliteit kunnen geven. Voor de toekomst van het kind.  

Bronnen: Ervaringsdeskundigen, Adoptie.nl, Stichting Wereldkinderen, Rijksoverheid.