Taalontwikkeling van peuters en kleuters

De taalontwikkeling van peuters en kleuters gaat heel snel. Binnen korte tijd leert je kindje heel veel nieuwe woordjes en voor je het weet praat hij in zinnen! Ben je benieuwd naar de taalontwikkeling van peuters en kleuters? Ik ben helemaal in dit onderwerp gedoken, dus lees lekker mee! 

De babytijd ligt achter je, en je kindje is ook geen dreumes meer. De eerste woordjes zijn gezegd en je hebt er natuurlijk hard voor geapplaudisseerd. Maar nu begint het echte werk! Je kindje is een peuter en je zult merken dat zijn taalontwikkeling nu ontzettend snel zal gaan.

Rond de 2 jaar, wanneer het leven als rasechte peuter van start gaat, is de woordenschat van je peuter misschien nog beperkt, maar je kind begrijpt al een heleboel! Jij kunt goed aan je kindje duidelijk maken wat je wil zeggen. Nu nog andersom! 

Taalontwikkeling kind 2-3 jaar

Met een kind van 2 jaar kun je al echt een beetje praten. Je peuter kent al veel woordjes (de woordenschat groeit met de dag!) en de meeste kindjes die net 2 zijn geworden, verbinden ook woordjes aan elkaar. Vanaf dit moment gaat je kind steeds meer bijleren en ga je merken dat de taalontwikkeling heel hard gaat. Een kind van 3 jaar kent ongeveer 1250 woorden.

Woorden en zinnen gebruiken 

Kinderen van 2 jaar gaan steeds meer woordcombinaties gebruiken. In het begin zullen dit woordcombinaties van twee woordjes zijn (denk aan ‘mama tillen’ of ‘koek eten’). Peuters van 3 jaar kunnen vaak al langere zinnen zeggen van meer dan drie woorden.

Peuters van 3 jaar gaan ook het belang van woordvolgorde ontdekken. Ze snappen dat er verschil zit tussen ‘Siep wil koek’ en ‘Wil Siep koek?’. Ook leert een peuter van 3 het verschil tussen enkelvoud en meervoud en gaat je kindje steeds meer verkleinwoorden gebruiken wanneer dat nodig is. Hij begrijpt het verschil tussen een hond en een hondje.

Abstracte termen

Een peuter van 3 gaat ook steeds meer abstracte termen leren en gebruiken. Het concept ‘paard’ is natuurlijk heel concreet, maar hoe ouder je kind wordt, hoe meer abstracte termen er in zijn woordenschat zitten. Je kind maakt kennis met abstracte termen die over emoties gaan, zoals ‘boos’, ‘blij’ en ‘bang’. Ook leert je peuter begrippen als ‘hard’ en ‘zacht’ of ‘lief’ en ‘stom’. 

Taalontwikkeling kind 4 jaar

De spraak van kleuters van 4 jaar is vaak al goed ontwikkeld. De meeste kleuters gebruiken eenvoudige, maar complete en goede zinnen. Kinderen van 4 jaar hebben een ruime woordenschat, maar leren wel nog steeds iedere dag nieuwe woorden bij. De zinnen worden steeds langer en complexer. Een kleuter heeft een passieve woordenschat van ongeveer 4000 woorden. Dit is wat er allemaal gebeurt in de taalontwikkeling van kleuters: 

Langere zinnen

Een kind van 4 jaar leert steeds langere zinnen te maken. De zinnen bevatten steeds meer voegwoorden, zoals ‘omdat’, ‘maar’ of ‘want’. 

Besef van tijd

Kleuters van 4 jaar oud krijgen een beter besef van tijd. Hoewel je peuter al wel meer begreep van ‘gisteren’ en ‘morgen’, krijgen kleuters het concept tijd nog beter onder de knie. Ze praten steeds duidelijker en beter over dingen die in het verleden zijn gebeurd of juist nog moeten gebeuren in de toekomst. Hierbij gaat je kind werkwoorden steeds beter vervoegen. Je zult merken dat je kleuter naarmate hij ouder wordt steeds minder vaak ‘ik loopte’ zal zeggen, en steeds vaker de juiste vervoeging (‘ik liep’) zal toepassen. 

Verhalen navertellen

De taalontwikkeling van kleuters houdt ook in dat kleuters steeds vaker verhalen kunnen onthouden en kunnen navertellen. Dit kunnen ze op een begrijpelijke manier doen, waarbij ze in hun manier van vertellen goed kunnen aangeven dat het verhaal zich in de verleden tijd afspeelde.

Letters herkennen

Bij taalontwikkeling hoort natuurlijk ook het leren herkennen van taal op papier. Hoewel de meeste kleuters nog niet kunnen lezen, wordt er in de eerste groepen van de basisschool al wel geoefend met het leren herkennen van letters. Je kindje leert zijn eigen naam herkennen en je zult merken dat hij steeds vaker 'letters in het wild' gaat herkennen, zoals de P op een parkeerbord. De M van McDonald’s hebben ze overigens ook verrassend snel in de smiezen. ;-)

Jouw rol in de taalontwikkeling van je kind 

De meeste kinderen leren uiteindelijk gewoon praten, maar de taalontwikkeling van een kind wordt wel beïnvloed door de ouders. Kinderen die bijvoorbeeld veel voorgelezen worden, hebben vaak een grotere woordenschat. Ook heeft het thuis spreken van een andere taal invloed op de taalontwikkeling van een kind. Kinderen die thuis een andere taal spreken, zijn vaak langzamer in hun taalontwikkeling, omdat ze twee talen tegelijk leren.

Taalontwikkeling kind loopt achter

Loopt jouw kindje achter in zijn taalontwikkeling? Maak je niet direct al te veel zorgen. Ieder kind ontwikkelt zich in zijn eigen tempo. Ontwikkelen kost energie en bij veel kinderen zie je dat de ontwikkeling op één vlak heel hard gaat en dat daar veel energie in gaat zitten. Zo kan het ene kind heel snel lopen en is het motorisch heel sterk, maar gaat de taalontwikkeling wat langzamer. Andere kinderen hebben een heel snelle taalontwikkeling en kunnen bijvoorbeeld later lopen.

Maak je je wel zorgen? Dan kan je natuurlijk altijd het consultatiebureau bellen, of contact opnemen met de juf op school wanneer je kleuter al op school zit.

Bronnen: Opvoeden.nl, Kijk op ontwikkeling, Jeugd & Gezin Utrecht