Al 27.126 coronababy's geboren, afname geboortes in grote gemeenten

In februari vorig jaar brak het coronavirus in Nederland uit, wat leidde tot een ‘intelligente’ lockdown in maart. Tijdens deze lockdown brachten koppels meer tijd thuis door en waren zij meer op elkaar aangewezen. Is er daardoor een effect te zien in het aantal geboortes negen maanden na de eerste lockdownperiode?

Afgelopen december 2020 en januari 2021 zijn er in totaal 27.126 baby’s geboren in Nederland. Negen maanden nadat de lockdown inging, was er - na twee jaar daling in geboortes - voor het eerst weer een toename van het aantal geboortes. In dezelfde periode een jaar eerder kwamen namelijk 27.061 baby’s ter wereld.

En dat is opvallend. Meestal zorgt een crisis voor (tijdelijk) een flinke dip in het aantal geboortes, en is er juist pas sprake van een toename na afloop van de crisis. Dit was bijvoorbeeld het geval na de economische crisis in 2014/2015.

Grote verschillen bij provincies

Op landelijk niveau is een lichte toename te zien in geboortes, maar bij de meeste provincies is het verschil met een jaar geleden groter.

Per provincie zijn er grote verschillen te zien in het aantal geboortes. In acht van de twaalf provincies werden sinds negen maanden na de corona-uitbraak meer baby’s geboren dan in dezelfde periode vorig jaar.

De ‘babyboom’ is het sterkst in Friesland. Daar werden afgelopen december en januari 7,8% meer kinderen geboren dan een jaar eerder. Ook in Zeeland (+7,3%) is sprake van een sterke toename.

In Flevoland werden juist beduidend minder kinderen geboren: -3,8%. Ook in Groningen (-3%), Utrecht (-2,9%) en Zuid-Holland (-2,1%) werden minder baby’s op de wereld gezet.

Toename in meeste gemeenten

Van alle Nederlandse gemeenten was er in bijna de helft sprake van een toename in het aantal geboortes in december en januari (176 gemeenten). In 25 gemeenten was het aantal geboren baby’s precies even hoog als een jaar eerder. In 152 gemeenten nam het aantal geboortes af.

Opvallend is dat in kleine gemeenten (met minder dan 100.000 inwoners) sprake is van een toename in het aantal geboortes (+1%), terwijl in grotere gemeenten iets minder kinderen werden geboren sinds de intelligente lockdown (-0,9%). Van de vier grote steden was er met name in Rotterdam een sterke daling: -10,1%. Ook in Den Haag (-3,8%), Amsterdam (-2,5%) en Utrecht (-0,8%) nam het aantal geboortes af.

Van alle grote gemeenten daalde het aantal geboortes in Zoetermeer het sterkst, namelijk met -14%.

TOENAME BABY’S VAN GETROUWDE MOEDERS

Lockdown ‘babyboom’

In sommige grote gemeenten kwamen opvallend genoeg meer baby’s ter wereld. Zo nam het aantal baby’s dat in Deventer ter wereld kwam toe met +21,9%. Ook in Alphen aan den Rijn zorgde de lockdown voor een sterke toename (+18,5%).

Vijf kleine gemeenten noteerden zelfs minstens twee keer zo veel geboorten als een jaar eerder. In Voorst, Terschelling en Beesel verdubbelde het aantal geboorten en in Harlingen (+106,3%) en Noord-Beveland (+160%) nam het aantal geboorten nog sterker toe.

Toename baby’s van getrouwde moeders

Terwijl het aantal gehuwden in Nederland gestaag afneemt, is trouwen voor veel stellen wel een belangrijke stap richting een gezinsleven. Steeds vaker is de moeder van een baby namelijk gehuwd. Tussen 2010 en 2015 nam het aantal geboortes bij gehuwde moeders af, maar sindsdien nam het aandeel geboren kinderen van een getrouwde moeder toe met 3%.

In 2019 kwamen in totaal 169.680 kinderen ter wereld, waarvan 97.958 een gehuwde moeder had. Ter vergelijking: in 2015 werden meer kinderen geboren, maar was de moeder van het kind in minder gevallen getrouwd (95.219 van de 170.510 geboortes).

Onderzoeksopzet

Om te achterhalen wat de invloed is van de lockdownmaatregelen op het aantal geboortes, zijn geboortedata van het CBS geanalyseerd op landelijk, provinciaal en gemeentelijk niveau. Op basis daarvan zijn conclusies getrokken over hoe het precies zit met het aantal geboortes negen maanden na de lockdown en over de verschillen per regio.