Alles over het knuffelhormoon oxytocine

Als je zwanger bent, heb je vast weleens gehoord van het woord ‘oxytocine’. Dit is een hormoon waarvan je tijdens je zwangerschap extra veel aanmaakt. Wij doken in het ontwerp en zochten alles uit over dit zogeheten ‘knuffelhormoon’!

Wat is oxytocine?

Het knuffelhormoon oxytocine is er eentje waar we allemaal wel een extra dosis van zouden willen hebben. Oxytocine maakt je gelukkig en geeft gevoelens van vertrouwen en verbinding. Het zorgt ervoor dat je een band opbouwt met anderen, dat je je verbonden voelt met je kersverse baby en dat je minder stress ervaart. Daarnaast maakt oxytocine je kalm en blij. Door lekker te knuffelen met je baby of alleen al naar je baby te kijken, maar je een flinke dosis oxytocine aan. Heerlijk!

Oxytocine: niet alleen zwangerschapshormoon

Oxytocine is een hormoon dat aangemaakt wordt in de hersenen (in de hypothalamus, om precies te zijn!). Oxytocine vaak wordt bestempeld als zwangerschapshormoon. Hoewel je tijdens en na je zwangerschap inderdaad meer oxytocine aanmaakt dan normaal, maakt ieder mens dit knuffelhormoon aan. Man, vrouw, jong, oud: we genieten allemaal van dit knuffelhormoon.

Je kunt al oxytocine aanmaken wanneer iemand van wie je houdt een arm om je heen slaat of wanneer iemand je streelt, maar ook wanneer je seks hebt, wanneer je je beste vriendin een knuffel geeft of wanneer je je huisdier aait.

Oxytocine wordt aangemaakt bij gewenste aanrakingen en maakt ons gelukkig. Het vergroot onze gevoelens van verbinding met anderen en dat maakt oxytocine bij uitstek het perfecte zwangerschapshormoon!

Oxytocine en een kinderwens

Geloof het of niet, maar al voordat je baby überhaupt bestaat, helpt oxytocine een handje mee. Doordat je lichaam dit knuffelhormoon aanmaakt, voel je je meer verbonden met je partner. Indirect wakkert oxytocine romantische en seksuele gevoelens aan. Met deze gevoelens is de kans op een vrijpartij (en dus een zwangerschap) veel groter dan wanneer je geen enkele verbinding met je partner zou ervaren, en je dus niet snel seks zult hebben.

Ook tijdens de seks heb je iets aan het knuffelhormoon. Wanneer je een orgasme hebt, maak je extra veel oxytocine aan. Hierdoor kunnen de zaadcellen zich beter door je vagina heen bewegen en wordt het bevruchten van een eicel een stuk makkelijker. Wanneer je een kinderwens hebt, helpt je lichaam dus letterlijk zelf een handje mee om die in vervulling te brengen!

Oxytocine tijdens de zwangerschap 

Tijdens de zwangerschap maak je meer oxytocine aan. Omdat oxytocine ook een rol speelt bij het opwekken van de bevalling, maak je tijdens je zwangerschap óók het hormoon progesteron aan. Dit hormoon remt de werking van oxytocine, waarmee een vroeggeboorte voorkomen wordt. Je hoeft je dus nooit meer af te vragen waarom vrouwen zo hormonaal zijn tijdens een zwangerschap. Aan hormonen geen gebrek. 

LEES OOK: Alles over zwangerschapshormonen

Oxytocine tijdens de bevalling

Oxytocine heb je keihard nodig tijdens je bevalling. Het hormoon wekt namelijk de weeën op. De druk van het babyhoofdje op de baarmoederhals zorgt ervoor dat je lichaam extra veel oxytocine gaat aanmaken, wat de weeën versterkt.

Oxytocine is trouwens ook de reden dat er over het algemeen een (korte) pauze tussen de weeën zit. Het hormoon oxytocine wordt niet constant, maar in stoten afgegeven aan je lichaam. Dit zorgt ervoor dat je na iedere wee heel even rust hebt en dat je vagina de tijd krijgt om te rekken en niet uit te scheuren.

Na een stoot oxytocine, stoot je lichaam een ander hormoon af tijdens de bevalling: endorfine. Dit hormoon kon niet op een beter moment afgegeven worden, want het is een natuurlijke pijnstiller.

Bevalling inleiden met oxytocine

Bij sommige vrouwen is er reden om de bevalling in te leiden in het ziekenhuis en niet te wachten op spontane weeën. Inleiden wordt bijvoorbeeld gedaan bij vrouwen die al ruim 41 weken zwanger zijn, of wanneer de gezondheid van moeder of kind in gevaar komt. Omdat je oxytocine nodig hebt om weeën te krijgen, en omdat je weeën nodig hebt om te kunnen bevallen, krijg je via een infuus oxytocine toegediend als je ingeleid wordt. Zo wordt het lichaam een handje geholpen en komt de bevalling op gang.

Oxytocine na de bevalling

... en dan heb je je kindje in je armen. Na de bevalling maakt je lichaam ontzettend veel oxytocine aan. Naar je baby kijken, je baby aanraken of je baby knuffelen: het knuffelhormoon zorgt ervoor dat je je intens verbonden voelt met dit kleine mensje. Ook je kindje maakt oxytocine aan door jouw aanraking te voelen. Zo helpt het knuffelhormoon jullie allebei om samen een band op te bouwen.

De aanmaak van dit hormoon zorgt ervoor dat je je verbonden voelt met je kindje. Het maakt dat je minder diep slaapt waardoor je het opmerkt als je kindje je nodig heeft, het maakt je kalm en het geeft je gevoelens van geluk, liefde en blijdschap. En iedere moeder kan beamen dat je dat maar al te goed kunt gebruiken in die heerlijke, maar ook vermoeiende newborn-periode.

Oxytocine en borstvoeding 

Oxytocine maakte dat je zwanger wilde en kon raken, en oxytocine hielp je door de bevalling heen. En nu gaat het knuffelhormoon je helpen om je kindje met je eigen lichaam te voeden door middel van borstvoeding.

Als je borstvoeding wil geven en je kindje aan de borst ligt, prikkelt hij de zenuwuiteinden in je tepel en tepelhof. Hierdoor gaan je hersenen oxytocine en prolactine aanmaken. Prolactine zorgt ervoor dat er melk geproduceerd wordt. Oxytocine maakt het vervolgens mogelijk dat de spieren van je melkkanalen en melkklieren samentrekken waardoor de melk in de tepel terecht komt. Dit noemen we de ‘toeschietreflex’. De melkkanaaltjes worden verbreed, waardoor de melk goed kan stromen en je kindje goed kan drinken.

Gelukkiger door het knuffelhormoon

Oxytocine maakt je een blijer en gelukkiger mens. Ieder mens heeft verbinding en vertrouwen in en van anderen nodig om zich gelukkig te voelen in het leven. Het mooie is dat oxytocine dit al vanaf de eerste dag van je leven mogelijk maakt. Voel je je moe of sip? Een aantal (oprechte) knuffels, huid-op-huid-contact met je kindje, oogcontact met mensen van wie je houdt... het helpt je om je gelukkiger en meer in verbinding met anderen te voelen!