Alles over kinkhoest en de kinkhoestvaccinatie

Een nachtmerrie: je baby krijgt kinkhoest. Deze besmettelijke ziekte kan enorm gevaarlijk zijn voor kindjes onder de 1 jaar. Gelukkig kun je je baby’tje tegen kinkhoest beschermen door middel van een kinkhoestvaccinatie. Dit kan wanneer je nog zwanger bent, maar ook daarna. Maar hoe werkt dat precies? In dit artikel lees je alles over inenten tegen kinkhoest! 

Wat is kinkhoest?

Kinkhoest is een luchtweginfectie. De oorzaak van deze infectie is de besmettelijke bacterie bordetella pertussis. In eerste instantie lijkt kinkhoest gewoon een normale neusverkoudheid, maar mensen met kinkhoest kunnen uiteindelijk tot wel vier maanden lang hoestbuien hebben. Naast hoesten kun je met kinkhoest ook last hebben van verschijnselen als koorts, verkoudheid en het ophoesten van slijm. 

Hoe krijg je kinkhoest?

De bacterie die kinkhoest veroorzaakt, wordt overgedragen door de kleine deeltjes die door niezen of hoesten in de lucht terechtkomen. Iedereen hoest of niest wel eens, dus je kunt je voorstellen dat je snel besmet raakt als je in de buurt bent van iemand met kinkhoest. Met name niet gevaccineerde baby’s en kinderen onder de 1 jaar die nog niet alle vaccinaties (waaronder de kinkhoestvaccinatie) hebben gehad, lopen het risico om kinkhoest te krijgen.

Natuurlijk wordt altijd aangeraden om mensen die kinkhoest hebben (gehad) niet op kraamvisite te laten komen, maar je weet niet altijd dat iemand kinkhoest heeft. Zeker niet omdat de ziekte al besmettelijk is vóórdat mensen de kenmerkende kinkhoestklachten krijgen.

Wie kan kinkhoest krijgen?

Iedereen kan kinkhoest krijgen, maar mensen die ingeënt zijn tegen kinkhoest lopen veel minder kans om besmet te raken. Jonge baby’s die (nog) niet ingeënt zijn tegen kinkhoest zijn het meest kwetsbaar.

De risico’s van kinkhoest: gevaarlijk voor baby’s

Bij volwassenen gaat kinkhoest in principe na vier maanden vanzelf over, maar bij baby’s kan kinkhoest levensgevaarlijk zijn. Zelfs kindjes jonger dan 1 jaar die het Rijksvaccinatieprogramma volgen, zijn na de eerste inenting tegen kinkhoest nog niet volledig beschermd.

De gevolgen van een kindje dat besmet raakt met kinkhoest kunnen zeer ernstig zijn. Een besmetting bij baby’tjes kan leiden tot ernstige ademnood, longontstekingen, ernstig gewichtsverlies of hersenschade vanwege een gebrek aan zuurstof. Je moet er niet aan denken, maar baby’s kunnen zelfs aan kinkhoest overlijden. Kinderen met kinkhoest worden daarom ook altijd opgenomen in het ziekenhuis.

Kind Inenten tegen kinkhoest

Het is gelukkig mogelijk om je kindje te beschermen tegen kinkhoest. Al sinds 1957 maakt de kinkhoestvaccinatie deel uit van het Nederlandse Rijksvaccinatieprogramma. De eerste vaccinatie tegen kinkhoest wordt gegeven wanneer baby’tjes 6 weken oud zijn. Deze inenting wordt vervolgens herhaald bij een leeftijd van 3, 4 en 11 maanden, en vervolgens nog een laatste keer wanneer je kindje 4 jaar oud is.

Pas nadat je kindje de eerste drie kinkhoestvaccinaties heeft gekregen, is hij of zij volledig beschermd tegen kinkhoest. De kinkhoestvaccinatie kun je gewoon halen op het consultatiebureau.

Kinkhoestvaccinatie tijdens je zwangerschap

De eerste weken van zijn of haar leventje is je baby niet beschermd tegen kinkhoest. Dit zorgt voor een heel kwetsbare situatie. Stel dat er iemand op kraamvisite komt die de kinkhoestbacterie bij zich draagt zonder dit te weten?

Gelukkig is er een mogelijkheid om je kersverse baby zo goed mogelijk te beschermen. Vrouwen hebben tegenwoordig de mogelijkheid om zich tijdens hun zwangerschap al te laten inenten tegen kinkhoest en zo hun baby voor de geboorte al te beschermen tegen deze besmettelijke ziekte.

Wanneer een zwangere vrouw zich laat inenten tegen kinkhoest, maakt haar lichaam dankzij dit vaccin antistoffen aan. Deze antistoffen komen via de navelstreng ook terecht bij het ongeboren kindje. Zo is de baby beschermd tot het moment dat hij of zij de eerste inentingen krijgt.

Wanneer in de zwangerschap haal je kinkhoestvaccinatie?

De vaccinatie tegen kinkhoest voor zwangere vrouwen kan gehaald worden vanaf 22 weken zwangerschap tot aan het einde van de zwangerschap. Hiervoor geldt: hoe eerder, hoe beter. Voor iedere nieuwe zwangerschap moet je als moeder opnieuw gevaccineerd worden.

Kosten kinkhoestvaccinatie

Op dit moment moet je de vaccinatie nog zelf betalen, maar vanaf eind 2019 is het halen van de kinkhoestvaccinatie voor zwangere vrouwen gratis. De vaccinatie haal je niet op het consultatiebureau, maar hiervoor ga je naar de huisarts.

Afwijkend vaccinatieprogramma na inenting tijdens zwangerschap

Baby’s van moeders die tijdens hun zwangerschap de kinkhoestvaccinatie hebben gehaald, volgen een afwijkend vaccinatieprogramma. Deze kinderen hebben één prikje minder nodig, omdat ze als het ware al één inenting hebben gehad toen ze nog in de buik zaten. Door deze vaccinatie te halen, bescherm je dus niet alleen je kindje, maar bespaar je hem of haar ook het nodige prikjesleed rond de 8 weken. 

Bekijk hier het complete vaccinatieprogramma van de Rijksoverheid >>

Wil je meer weten over het halen van de kinkhoestvaccinatie? Raadpleeg dan je huisarts. 

Haal jij de kinkhoestvaccinatie tijdens je zwangerschap? 

Bronnen: RIVM, rijksvaccinatieprogramma.nl, thuisarts.nl