Alles over de vlokkentest

Een vlokkentest is één van de onderzoeken die tijdens de zwangerschap kunnen worden gedaan om eventuele aangeboren afwijkingen op te sporen bij je baby. Je hebt er vast weleens van gehoord, maar wat is nu precies een vlokkentest en zijn er risico’s? Wij vertellen het je!

Tijdens je zwangerschap zijn er verschillende momenten waarop er testen en/of uitgebreide screenings worden aangeboden waarmee gekeken kan worden of je kindje mogelijk afwijkingen heeft. Denk aan de NIP-test, combinatietest of de 20 weken-echo. Een vlokkentest is ook een vorm van prenatale screening, maar die wordt niet zomaar gedaan.

Wat is een vlokkentest?

Een vlokkentest is een onderzoek dat kan worden gedaan tijdens je zwangerschap. Het is een vorm van zogeheten invasieve prenatale diagnostiek. ‘Invasief’ betekent dat ze iets uit je lichaam moeten halen, in dit geval zijn dat kleine stukjes van de placenta.

Onderzoek naar afwijkingen

Bij een vlokkentest worden er een paar kleine stukjes van de placenta, die in je baarmoeder zit, opgezogen door een gynaecoloog. Deze stukjes zien er ‘vlokkerig’ uit, vandaar dat het een vlokkentest heet. Door dit weefsel te onderzoeken, kunnen ze zien of je baby een chromosoomafwijking heeft (zoals het syndroom van Down), een DNA-afwijking of een stofwisselingsstoornis.

Via de buik of vaginaal

De stukjes placenta worden via je buik of je vagina weggenomen. Als ze het via de buikwand doen, gebeurt dit met een holle naald. Halen ze het vaginaal weg, gebruiken ze hiervoor een dun tangetje of slangetje.

Vlokkentest pijnlijk?

Je wordt tijdens het wegnemen van het weefsel niet verdoofd. Het prikken is eventjes pijnlijk en tijdens het afnemen wordt de naald een beetje heen en weer bewogen, waardoor je een trekkend, kramperig gevoel onderin je buik kunt krijgen. Na de vlokkentest raden ze aan om even een dagje rustig aan te doen.

Wanneer vlokkentest?

De vlokkentest is bedoeld voor zwangere vrouwen van wie het kindje een grotere kans dan gemiddeld heeft op een afwijking die met de vlokkentest op te sporen is. Bijvoorbeeld als:

• je drager bent van een chromosoomafwijking
• de vader van je kindje drager is van een chromosoomafwijking
• op echo’s afwijkingen waren te zien die zouden kunnen passen bij een chromosoomafwijking
• je al eerder een kindje met een chromosoomafwijking hebt gekregen
• je al eens eerder (langer dan 16 weken) in verwachting bent geweest van een kindje met (zeer waarschijnlijk) een chromosoomafwijking
• er uit ander onderzoek (nekplooimeting of combinatietest) is gebleken dat je een verhoogde kans hebt op een kindje met het Downsyndroom of trisomie 13 of 18
• je zwanger bent geraakt na een icsi-procedure (speciale vorm van ivf)
• jij of je partner een afwijking in jullie DNA hebben
• een eerder kindje van jou en je partner een afwijking in het DNA heeft

Een voordeel van de vlokkentest is dat hij vroeg in de zwangerschap gedaan kan worden, namelijk vanaf 11 weken. Na 14 weken zwangerschap wordt vaak geen vlokkentest meer uitgevoerd. Op dat moment is een vruchtwaterpunctie namelijk betrouwbaarder en iets veiliger voor de baby.

Een vlokkentest is niet verplicht, je beslist zelf of je dit onderzoek wil laten doen of niet.

Risico’s vlokkentest

De vlokkentest is, net als de vruchtwaterpunctie, niet helemaal vrij van risico’s. Het uitvoeren van de vlokkentest kan een infectie of bloeding veroorzaken. Daarnaast krijgt 0,3 tot 0,5% van de vrouwen een miskraam als gevolg van de vlokkentest.

Uitslag vlokkentest

De uitslag van de vlokkentest is meestal binnen 2-3 weken bekend. Soms komt het voor dat er geen uitslag gegeven kan worden, omdat er te weinig weefsel is afgenomen. Dan wordt aangeraden om een vruchtwaterpunctie te doen.

Afwijkende uitslag vlokkentest

Als de uitslag van de vlokkentest goed is, kun je verder genieten van je zwangerschap. Er is dan geen vervolgonderzoek nodig. Wel kun je nog een 20 weken-echo laten maken als je dat wil.

Als de uitslag afwijkend is, kom je voor een moeilijke keuze te staan. Wil je je zwangerschap voortzetten of toch afbreken? In dat laatste geval moet dit gebeuren voor je 24 weken zwanger bent. Daarna mag het volgens de wet niet meer.

Het krijgen van een afwijkende uitslag is een heftige, emotionele gebeurtenis. Praat met je partner, je verloskundige en/of gynaecoloog over de opties en de mogelijke gevolgen.

Betrouwbaarheid vlokkentest

De uitslag van de vlokkentest is 98% tot 99% betrouwbaar. Uit 1% of 2% van de vlokkentesten komt er geen uitslag, een onduidelijke uitslag of een chromosoomafwijking die mogelijk alleen in de placenta aanwezig is. In dat laatste geval heeft je kind waarschijnlijk geen chromosoomafwijking. In al deze gevallen kan het nodig zijn een vruchtwaterpunctie of tweede vlokkentest te doen.

Bronnen: deverloskundige.nl, erfelijkheid.nl, hetwkz.nl, ziekenhuis.nl