IUI - wat je moet weten over deze vruchtbaarheidsbehandeling

IUI is een vruchtbaarheidsbehandeling die een optie is wanneer blijkt dat zwanger worden niet vanzelf gaat. Helaas is het krijgen van een kindje bepaald geen vanzelfsprekendheid. IUI is één van de manieren die kan helpen om een kinderwens toch in vervulling te laten gaan. Wij zochten alles uit over IUI!

Als je samen met je partner besluit om voor een baby te gaan en stopt met anticonceptie, is dat natuurlijk een bijzonder moment. En hoewel je hoofd wel weet dat het even kan duren voor het raak is, hoopt je hart dat het héél snel zo mag zijn dat je een positieve zwangerschapstest in je handen hebt.

LEES OOK: Wanneer je niet zwanger wordt - mogelijke oorzaken

Vruchtbaarheidsproblemen

Het komt echter regelmatig voor dat zwanger worden niet (snel) lukt en er onderzoeken nodig zijn om te kijken of daar een medische reden voor is. Via de huisarts en gynaecoloog worden er dan allerlei tests gedaan, bij zowel jijzelf als je partner, om te kijken wat de oorzaak kan zijn van het uitblijven van een zwangerschap.

Als blijkt dat jullie kampen met vruchtbaarheidsproblemen, zijn er behandelingen mogelijk die ervoor kunnen zorgen dat jullie kinderwens toch in vervulling kan gaan. IUI is één van die opties.

Wat is IUI?

IUI is één van de vruchtbaarheidsbehandelingen. De afkorting IUI staat voor intra-uteriene inseminatie. Dit houdt in dat de bevruchting ‘gewoon’ in jouw lichaam plaatsvindt. Het sperma van je partner wordt bewerkt, zodat de beste zaadcellen overblijven, en vervolgens direct in je baarmoeder ingebracht.

Wanneer wordt IUI toegepast?

IUI is niet voor iedereen geschikt, je arts zal naar aanleiding van de onderzoeksresultaten bekijken welke vruchtbaarheidsbehandeling voor jullie het meest succesvol kan zijn. Voor IUI wordt vaak gekozen als:

• er te weinig goede, beweeglijke zaadcellen zijn (licht verminderde zaadkwaliteit)
• een zwangerschap uitblijft zonder een duidelijke oorzaak
• de kwaliteit van je baarmoederslijmvlies niet goed genoeg is voor een natuurlijke zwangerschap

De IUI-behandeling

Voor IUI is het belangrijk om te weten wanneer bij jou als vrouw de LH-piek optreedt. LH staat voor Luteïniserend Hormoon, dat zorgt voor de eisprong. Als de waarde van dit hormoon verhoogd is, betekent dat dat je eisprong eraan komt en dan ben jij op je vruchtbaarst.

Op dat meest vruchtbare moment in je cyclus wordt het zaad geïnsemineerd in je baarmoeder. Het moet dan zelf de eileiders zien te bereiken en daar vindt dan (als het goed is) de bevruchting plaats.

Kwaliteit zaadcellen

Het sperma van je partner moet diezelfde dag zijn ingeleverd. In het laboratorium wordt het zaad vervolgens ‘opgewerkt’, wat betekent dat de goede, actieve zaadcellen uit het sperma worden gefilterd. Alleen deze worden ingebracht om de kans op bevruchting te verhogen.

Natuurlijke of kunstmatige cyclus

Bij IUI zijn er twee mogelijkheden:

• de zaadcellen worden ingebracht tijdens een natuurlijke cyclus
• er wordt kunstmatig een (gestimuleerde) cyclus opgewekt met behulp van hormonen

IUI met natuurlijke cyclus
Met behulp van ovulatietesten en bloedonderzoek wordt bepaald wanneer je LH-concentratie het hoogst is en de eisprong dus plaatsvindt. Dat is de meest vruchtbare periode van je natuurlijke cyclus en dus hét moment om te insemineren.

IUI met kunstmatige (gestimuleerde) cyclus
Het kan ook zo zijn dat jouw eigen cyclus kunstmatig wordt gestimuleerd met hormonen. Hiermee kunnen ze beter timen wanneer je ovulatie (eisprong) plaatsvindt. Deze hormonen stimuleren ook de groei en rijping van eicellen, waardoor er meerdere eiblaasjes rijpen en zo de kans op een zwangerschap wordt vergroot. Je dient deze hormonen zelf toe door middel van hormoontabletten of injecties.

Door middel van echo’s en bloedonderzoek wordt in de gaten gehouden hoeveel eiblaasjes er rijpen en wanneer je vruchtbare periode begint. Dit doen ze door de LH-concentratie in de gaten te houden.

Ook wordt gekeken of er niet te veel eiblaasjes rijpen door de hormonen. Een nadeel van meerdere rijpe eicellen is namelijk het risico op (grote) meerlingen. Soms gaat een inseminatie daarom niet door en wordt geadviseerd om een condoom te gebruiken als je toch wil vrijen.

De inseminatie

De inseminatie duurt maar kort en is niet pijnlijk. Het zaad wordt met een dun slangetje ingebracht. Je hoeft er niet voor te worden opgenomen in het ziekenhuis, je mag na de behandeling gelijk weer naar huis. Je mag zelfs direct opstaan; blijven liggen met je benen in de lucht vergroot de kans op een zwangerschap niet, zo blijkt uit onderzoek.

Afwachten na IUI

Na de inseminatie zit er niets anders op dan af te wachten of de behandeling geslaagd is. Het is een spannende en onzekere periode, zo op dat figuurlijke wachtbankje. De tijd lijkt dan ineens twee keer zo langzaam te gaan!

Zwangerschapstest

Als je niet ongesteld wordt, mag je zestien dagen na de IUI-behandeling een zwangerschapstest doen. Eerder heeft geen zin, hoe verleidelijk het ook is. Je moet dus echt even geduld hebben!

Als de behandeling niet is gelukt en je dus niet zwanger bent, begint rond de 10 tot 14 dagen na de inseminatie je menstruatie.

Bijwerkingen hormonen bij IUI

Wanneer je start met de hormoontabletten of -injecties, is er een kans op bijwerkingen. De meest voorkomende zijn:

• vocht vasthouden
• misselijkheid
• stemmingswisselingen

Infectie bij IUI

Ook is er bij de IUI-behandeling een kleine kans op een infectie. Klachten hiervan zijn:

• koorts (38ºC of hoger)
• buikpijn
• vaginale afscheiding

Als je last hebt van deze klachten, is het belangrijk dat je direct contact opneemt met je arts in het ziekenhuis.

Slagingskans IUI

Na zes IUI-behandelingen is iets meer dan de helft van de koppels in verwachting. Als blijkt dat IUI toch niet succesvol was, wordt er gekeken of er nog meer opties zijn. IVF kan dan bijvoorbeeld een volgende stap zijn in het traject om hopelijk tóch een kindje te krijgen.

Bronnen: freya.nl, umcutrecht.nl