Taalontwikkeling bij baby’s | Wanneer en hoe leert een baby praten?

Wanneer leren baby’s praten? Het is een vraag die veel jonge ouders bezighoudt. Stiekem probeer je er natuurlijk voor te zorgen dat je kind eerder ‘mama’ zegt dan ‘papa’, maar kun je daar wel echt invloed op hebben? En op welke leeftijd kun je dat eerste woordje verwachten? Wij zochten het uit!

In het eerste levensjaar van je baby gaat de ontwikkeling ont-zet-tend hard: hij leert kijken, luisteren, wijzen, grijpen, rollen, kruipen, schuiven, zitten, staan en lopen! De volgorde is overigens per kind verschillend, elke baby leert dit allemaal op zijn eigen tempo. Het ene kind rolt al super snel de hele woonkamer door, het andere rent voor je het weet door de tuin.

Sommige kids slaan ook gewoon een stap over; die doen niet aan rollen, maar gaan gewoon gelijk zitten. Kan ook! Ze zijn in ieder geval allemaal druk met het ontdekken van de wereld om hen heen.

Taalontwikkeling & communicatie bij baby’s

Wanneer een baby leert praten, is dus ook voor elk kindje anders. Hoewel het meestal wel even duurt voordat een baby een écht woordje uitspreekt, begint de hele taalontwikkeling en communicatie al veel eerder.

Natuurlijk is dat eerste woordje wel een mooie mijlpaal, maar baby’s zijn al vanaf hun geboorte bezig met spraak- en taalontwikkeling. Dat is best wel complex, want naast spraak is er ook intonatie en non-verbale communicatie zoals gezichtsuitdrukkingen, blikken en lichaamshouding die ze moeten leren en leren interpreteren bij anderen.

• 
• 

Fases van taalontwikkeling bij baby's

Hoewel ieder kind zich dus op zijn eigen manier en tempo ontwikkelt op dit gebied, zijn er wel verschillende fases te ontdekken waar alle kindjes doorheen gaan. Met de leeftijden die erbij staan, wordt bedoeld dat je baby het zou kunnen gaan doen, maar dat hoeft dus nog niet! Don’t worry als jouw kids wat eerder of later zijn in hun (taal)ontwikkeling.

Taalontwikkeling in het eerste half jaar

Voor je newborn is bijna alles nieuw, behalve jouw stem. Die herkent hij maar al te goed! Ook kunnen baby’s daar al op reageren, ze zoeken met hun oogjes naar de bron van het geluid. In het begin kun je aan de bewegingen, gezichtsuitdrukkingen en het stemgebruik (bijvoorbeeld verschillende soorten huiltjes) van je baby merken wat hij wil. Je zult dat zelf heel snel herkennen en er onderscheid in kunnen maken.

Je baby zal al heel vroeg glimlachen, maar dit is nog maar een reflex. Rond de 1-2 maanden zullen ze dit meer bewust gaan doen en kun je een échte oprechte lach verwachten. Geweldig!

Rond de 3-4 maanden gaan baby’s duidelijk hoorbaar kirren en lachen. Ook kunnen ze gaan lachen als reactie op een geluid dat ze leuk vinden. Baby’s leren in deze fase wat klanken en eigen geluidjes te maken en ze beginnen een beetje te kraaien. Ook zullen ze geïnteresseerd zijn in de bewegingen van jouw mond en dit proberen na te doen zonder geluid te maken. Je baby kan bovendien lange uithalende geluiden maken, die variëren van hard naar zachter en van hoog naar laag.

Rond de 5-6 maanden wordt het echt brabbelen, omdat ze klinkers en medeklinkers kunnen combineren. Dat klinkt een beetje als ‘mamamama’ of ‘dadadada’, soms zelfs als een echt woordje. Helaas, daar moet je nog even op wachten... Baby’s hebben in ieder geval door dat er op dit gebrabbel gereageerd wordt en ze aandacht krijgen. Ook proberen ze bekende geluiden na te doen.

Taalontwikkeling tussen de 6 en 12 maanden

Je baby zal tussen de 6-8 maanden steeds beter luisteren wanneer mensen praten en deze klanken van anderen proberen na te doen. Het combineren van klinkers en medeklinkers lukt ze steeds beter en er is ook al wat intonatie te horen! Speelgoed is ook leuk om tegenaan te brabbelen. Muziek luisteren vinden ze vaak geweldig en ze proberen zelfs al een beetje ‘mee te zingen’.

Als het goed is, leert je kind rond 9-10 maanden echt het woord ‘nee’ begrijpen. Best handig! Nu moeten ze er nog naar leren luisteren, haha. Wanneer je zijn naam noemt, zal je baby stoppen met waar ie mee bezig was en je aankijken. Hij kan ook al een beetje gebarentaal gebruiken bij zijn klanken, om aan te geven wat hij wil of bedoelt: wijzen, knikken, zwaaien en het hoofd schudden. Spelletjes zoals ‘handjeklap’ en ‘kiekeboe’ kan ie nu bewust meedoen.

Rond 11-12 maanden is daar dan meestal het eerste woordje! Je kind begrijpt nu goed dat er met bepaalde woorden dingen worden bedoeld. Veel voorkomende eerste woorden zijn ‘mama’, ‘papa’, ‘hap’ of ‘auto’. Ook kunnen ze voorwerpen en lichaamsdelen herkennen aan hun naam. Ze begrijpen eenvoudige opdrachten, zoals: ‘Geef maar aan mij’ of ‘Pak de bal!’ Ze reageren steeds beter op hun eigen naam.

Taalontwikkeling baby stimuleren

De taalontwikkeling van kinderen begint dus al direct bij de geboorte. Het is goed om dit bewust te stimuleren, zodat je baby beter en sneller leert communiceren.

Praten met je baby

Maak veel contact met je baby en reageer ook vooral op zijn pogingen om met jou contact te krijgen. Samen praten, spelen, voorlezen en liedjes zingen helpt enorm bij zijn spraak- en taalontwikkeling. Lekker kletsen is super goed voor je kindje, ook al praat hij nog niet terug.

Kinderen leren dingen begrijpen als je maar vaak genoeg met ze praat over wat er gebeurt. Als je het blijft herhalen, gaan kinderen zelf taal produceren door jou na te doen en eigen klanken toe te voegen.

Praten tegen je baby

Hoe meer baby’s andere stemmen horen, hoe beter hun eigen taalontwikkeling zal verlopen. Het maakt niet uit wat je zegt, als je maar lekker tegen je baby kletst. Geef een rondleiding door het huis en benoem alles wat je ziet, benoem wat je doet wanneer je zijn luier verschoont, vertel desnoods welke serie je kijkt op Netflix, haha! Gewoon alles wat je doet en denkt.

Baby’s snappen uiteraard nog niet wát je zegt, maar hebben wel snel de manier waarop je iets zegt door. Jouw lichaamstaal, je gezichtsuitdrukking en intonatie zijn hierbij dus belangrijk.

Ervaringen

Vaak begrijpt een kind eerder wat je bedoelt dan dat hij het kan (na)zeggen. Hij moet zelf een ervaring hebben met iets, voordat hij het bijbehorende woordje op de juiste manier kan gebruiken. Alle zintuigen zijn hierbij belangrijk; laat je kind dan ook vooral dingen zien, aanraken, voelen en (als het kan) proeven.

Door de wereld om hen heen te ontdekken en steeds weer nieuwe ervaringen op te doen, leren kinderen de taal. Jij kunt ze hierbij helpen door nieuwe woorden en zinnen te introduceren, leuke geluiden te maken en spelletjes op zijn niveau te doen.

Kracht van de herhaling

De spraak- en taalontwikkeling duurt jaren. Het herhalen van woorden, zinnen, spelletjes en oefeningen is heel belangrijk voor kinderen om de taal te leren begrijpen, grammatica onder de knie te krijgen en hun woordenschat uit te breiden. Het is soms misschien wat vervelend, maar door steeds maar weer (op zijn niveau) uit te leggen wat wel mag en wat niet, en waarom, leert een kind uiteindelijk wat de bedoeling is. 

Bronnen: kindentaal.nl, oeiikgroei.nl, kijkopontwikkeling.nl, opvoeden.nl