Wagenziekte/reisziekte bij kinderen - wat te doen?

Op vakantie met de auto is leuk, maar niet als je kind wagenziek is. Dan wordt een lange rit een behoorlijke opgave. Ook als je kind misselijk wordt op een boot of in het vliegtuig kan dat het vakantieplezier flink vergallen. Wat kun je doen in het geval van wagenziekte/reisziekte bij kinderen?

Wat is reisziekte?

Reisziekte is een verzamelnaam voor wagenziekte, zeeziekte en luchtziekte. Kinderen die dit hebben, worden misselijk tijdens een autorit, vliegreis of op een boot. Ook in de bus, tram, trein of in een lift kan je kind er last van hebben.

Verder kunnen draaimolens, schommels of achtbanen je kind duizelig en/of misselijk maken. Vergeet ook 3D-films op een groot bioscoopscherm of computerspelletjes niet; die kunnen er ook voor zorgen dat je kindje zich niet lekker voelt. Zelfs dobberen op een luchtbedje in zee kan behoorlijk vervelend zijn.

Oorzaak van reisziekte

Reisziekte ontstaat als het evenwicht wordt verstoord. Je hersenen regelen je evenwicht en hebben hiervoor informatie nodig van je ogen, spieren en evenwichtsorganen. Als die informatie niet met elkaar klopt, kan reisziekte ontstaan en kun je dus misselijk worden.

Bijvoorbeeld als de bewegingen die jij met je lichaam maakt niet overeenkomen met wat je ogen zien. Door deze tegenstrijdige informatie raken je hersenen van slag. Reisziekte wordt erger als je de horizon niet kunt zien.

• 
• 

Klachten bij reisziekte

Wagenziekte en reisziekte zijn bij elk kindje weer anders. Sommige kinderen hebben soms alleen wat lichte misselijkheidsklachten, andere voelen zich bij elk kort autoritje al zwaar beroerd. Het kan ook zo zijn dat je kindje bijvoorbeeld alleen op een boot misselijk wordt en in een vliegtuig nergens last van heeft.

Als het echt erg is en je kindje vervelende ervaringen heeft met reisziek zijn, kan het ook ‘tussen de oren’ gaan zitten en krijgt hij of zij al klachten als de reis nog niet eens begonnen is.

Klachten

De verschijnselen die bij wagenziekte, luchtziekte of zeeziekte horen, zijn erg vervelend. Klachten die kunnen voorkomen, een klein beetje of heel heftig, zijn:

• misselijkheid
• overgeven
• bleek zien
• zweten
• gapen of zuchten
• snel of diep ademhalen
• slap en lusteloos
• slaperig
• duizeligheid (licht gevoel in het hoofd)
• hoofdpijn
• winderigheid
• niks interesseert je kindje nog

Hoe lang reisziekte?

Reisziekte is heel naar, want je kindje kan zich erg beroerd voelen. Gelukkig is het niet ernstig en gaat het na de reis vanzelf weer over. Het ene kindje voelt zich na vijf minuten alweer prima, het andere moet echt even gaan liggen om bij te komen. Meestal is het na een uur wel echt helemaal weg.

Als je lang op een boot zit, kan de zeeziekte na een tijdje verdwijnen. Dan zijn de evenwichtsorganen ‘gewend’ en lijken ze zich aan te passen. Als je aan land komt, kun je dan wel een beetje wankele benen hebben. Dat wordt ook vaak ‘zeebenen’ genoemd.

Wat kun je doen tegen wagenziekte/reisziekte?

Er zijn veel tips te vinden over wat je kunt doen bij wagen-/reisziekte om de klachten te voorkomen of te verminderen. Er is niet wetenschappelijk bewezen dat ze werken, elk kindje en elke vorm van reisziekte is ook weer anders. Maar proberen kan geen kwaad, dan merk je vanzelf wat wel en niet helpt bij jouw kindje.

Tips voor de reis

• Zorg ervoor dat je kindje uitgerust is als je gaat reizen. Als hij of zij moe is, is je kindje gevoeliger voor reisziekte.
• Zorg ervoor dat je kindje geen lege of heel volle maag heeft als je op reis gaat. Geef hem of haar vooraf een kleine, lichte maaltijd
• Sommige kinderen hebben meer last als ze frisdrank (met koolzuur) of zuivelproducten drinken. Vermijd die dus ook zo veel mogelijk.

Tips tijdens de reis

• Als het mogelijk is, laat je kind dan voorin zitten. Hoe beter hij alles voor zich (in de rijrichting) kan zien, hoe minder de klachten zijn. Kan dit niet, laat je hem dan in het midden van de achterbank zitten, zodat hij goed vooruit kan kijken.
• Laat je kind uit het raam kijken, naar een vast punt in de verte, en zijn hoofd zo stil mogelijk houden. Het kan ook helpen als hij zijn ogen dicht doet.
• Als je lang onderweg bent, laat je 'm dan minstens drie lichte maaltijden per dag eten.
• Geef als tussendoortje wat fruit, groenten (wortel of komkommer), een cracker of biscuitjes. Geen vette snacks of snoep. Vermijd ook zuur eten.
• Laat degene die rijdt zo rustig mogelijk optrekken, schakelen, remmen en bochten nemen. Rij met een zo constant mogelijke snelheid en haal niet te veel in.
• Kies een route met zo veel mogelijk lange, rechte (snel)wegen en zo min mogelijk bochten.
• Probeer je kindje te laten slapen tijdens de reis, dan verdwijnen de verschijnselen. Om makkelijker in slaap te vallen, kun je het misschien donker(der) maken en een kussentje in de nek leggen.
• Zorg voor goede ventilatie en frisse, koele lucht. Doe een raampje open in de auto, zet de verwarming laag of de airco aan.
• Praat met je kind, zet leuke muziek aan of laat je kindje op kauwgom kauwen. Door afleiding kunnen de klachten soms verminderen.
• Als je een lange autorit voor de boeg hebt, neem dan regelmatig pauzes voor wat frisse lucht en een wandelingetje.
• Van lezen, schrijven, gamen, puzzelen en kijken op een beeldscherm kunnen kindjes extra duizelig en misselijk worden. Laat ze daar dus mee stoppen als dat het geval is.
• Rijd niet achteruit in de bus, tram of trein.
• Als je op een boot zit, ga dan naar buiten voor frisse lucht. De beste plek is er eentje in het midden op het achterdek.
• In het vliegtuig kun je je kindje afleiden of door het gangpad lopen. Kies een zitplaats in de buurt van de vleugels.

• 
• 

Overige tips bij wagenziekte/reisziekte

Er zijn nog wat andere tips die kunnen helpen bij reisziekte. Ook hiervan is niet zeker dat ze werken, maar wie weet heeft jouw kindje er baat bij.

Medicijnen

Er bestaan medicijnen die kunnen helpen bij reisziekte. Deze middelen heten antihistaminica. Voorbeelden van antihistaminica zijn cinnarizine, cinnarizine in combinatie met chloorcyclizine (Primatour), cyclizine en meclozine. Dit zijn van oorsprong middelen tegen een allergie. Ook blokkeren ze de prikkeling van het braakcentrum, waardoor de misselijkheid en de neiging tot overgeven afnemen. Antihistaminica hebben daarnaast een licht rustgevende of slaperige werking.

Een middel tegen reisziekte moet je slikken vóórdat je last krijgt van reisziekte, het liefst een half uur tot een uur voor vertrek. Daarna werken ze zo’n 4 tot 6 uur.

Niet alle medicijnen zijn voor elke leeftijd geschikt. Lees daarom altijd de bijsluiter voor je zo’n middel aan je kindje geeft! Vraag ook bij je apotheek om advies.

Gember

Gember wordt vaak genoemd als hulpmiddel tegen misselijkheid. Er zijn verschillende middelen met gember te koop, denk aan tabletten, capsules, poeders en thee. Ook kun je op rauwe gember kauwen. Op Thuisarts.nl staat echter wel dat artsen middelen met gember niet aanraden.

Bandje om je pols

Een veelgebruikt middel, ook door zwangere vrouwen, is de Sea-Band-armband. Deze armband heeft een speciaal knopje dat, als je ‘m op de juiste manier om hebt, een lichte druk geeft op een bepaald drukpunt aan de binnenkant van je pols. Dit zou de misselijkheid verminderen zonder bijwerkingen. Het valt te proberen, nietwaar?

Watje in je oor

Sommige mensen zijn gebaat bij een simpel watje in hun oor. Hiermee zou je je evenwichtsorgaan kunnen ‘afleiden’ waardoor je niet reisziek wordt. Als je kindje rechtshandig is, moet het watje in het linkeroor (en andersom). Ook hiervoor geldt: baadt het niet, dan schaadt het niet!

Bereid je voor op het ergste

Het is een hele lijst met tips, maar als niets helpt, is het vooral belangrijk dat je goed voorbereid bent op het ergste. Zorg voor genoeg spuugzakjes, schone kleren, poetsdoekjes, natte washandjes, plastic tassen en kauwgom om je kindje weer op te frissen als het heeft moeten overgeven. Zet eventueel een emmertje binnen handbereik; het lukt oudere kindjes vaak wel om daarin te spugen als het zover komt.

Veel sterkte gewenst!

Bronnen: thuisarts.nl, apotheek.nl, medicinfo.nl