Zwanger worden boven 35 jaar - Alles wat je moet weten!

Zwanger worden boven 35 jaar, kan dit nog wel? Wat zijn de risico's en waar moet ik allemaal rekening mee houden? Het zijn vragen waar je waarschijnlijk mee zit als je een kinderwens hebt en ouder bent dan 35 jaar. Even een kleine geruststelling: het kan nog wel. Je moet je alleen goed voorbereiden en met een aantal zaken rekening houden. 

Volgens de Raad van Volksgezondheid en Zorg (RVZ) is de gemiddelde leeftijd waarop vrouwen zwanger worden de afgelopen dertig jaar gestegen van 24 naar 29 jaar. Voor hoger opgeleiden is dit zelfs 34 jaar. Je bent dus zeker niet de enige die op latere leeftijd een kind krijgt. De RVZ raadt aan om voor je dertigste zwanger te worden, maar wat zijn de risico's als je het uitstelt? En moet je je zorgen maken als je 35 (plus) bent en een kind wil?

Waarom veel vrouwen de zwangerschap uitstellen

Veel vrouwen stellen de zwangerschap uit, maar waarom eigenlijk? Dit heeft verschillende redenen. Vrouwen zijn soms nog bezig met een studie, of ze willen eerst graag carrière maken voor ze aan kinderen toe zijn. Ook de financiële zorgen en het ontbreken van een geschikte partner zijn veel voorkomende redenen.

Zwanger worden boven 35 jaar

Als je zwanger wilt worden na je 35ste zijn er risico's. Deze risico's zijn echter voor iedere vrouw verschillend. Het is aan te raden om voor je zwanger wilt worden, eerst een bezoek aan de huisarts te brengen. Die kan je medische gezondheid checken en je adviseren over de zwangerschap.

Zwangerschap na je 35ste: de risico's

1. Het kan langer duren om zwanger te raken

Na je 35ste zal je niet direct onvruchtbaar zijn, maar het wordt wel moeilijker om zwanger te raken. De kwaliteit van je eicellen neemt ieder jaar af en ook de hoeveelheid beschikbare cellen wordt minder. De maandelijkse kans op een zwangerschap is na je 35ste de helft van die van een 30-jarige vrouw. Na je 40ste is dat nog een kwart. Ben je ouder dan 35 jaar, heb je dus kans dat je langer moet wachten voor je zwanger bent.

Alle mannen opgelet! Ook voor de mannen gaat de kwaliteit van spermacellen achteruit. Vanaf je 45ste neemt het aantal zaadcellen af en worden ze ook minder beweeglijk. Voor mannen die al een matige zaadkwaliteit hadden, kan dat nét het verschil betekenen tussen vruchtbaar en verminderd vruchtbaar.

2. Kans op tweelingen

Een leuk 'risico' is wel dat vrouwen boven de 35 jaar een grotere kans hebben op tweelingen. Als je gebruikmaakt van vruchtbaarheidsbehandelingen, heb je eveneens een grotere kans op een tweeling. Dubbel zo veel geluk toch?!

3. Zwangerschapsdiabetes

Deze vorm van suikerziekte komt, zoals de naam al zegt, voor als je zwanger bent. Als je leeftijd toeneemt, krijg je ook meer kans op zwangerschapsdiabetes. Een goede controle van je bloedsuiker via een dieet, beweging en levensstijl is hierbij belangrijk. Soms moet je hier ook medicatie voor gebruiken.

4. Miskraam

Het aantal miskramen neemt toe als de leeftijd van de moeder toeneemt. Vrouwen die tussen de 40 en 45 jaar zijn, hebben 33 procent kans op een miskraam. Bij vrouwen boven de 45 is die kans gestegen naar 50 tot 75 procent. Dit komt omdat de eicellen dan niet meer vitaal zijn, waardoor er misvormingen in het embryo kunnen ontstaan.

4. Vroeggeboorte

Boven de 35 jaar neemt de kans op een vroeggeboorte toe. Ben je tussen de 35 en 40 jaar, dan is de kans op een vroeggeboorte (voor de 33ste week) anderhalf keer zo groot. Boven de 40 jaar wordt die kans twee keer zo groot.

Waarom gebeurt dit? Er is nog geen duidelijk bewijs voor, maar waarschijnlijk komt het omdat je placenta dan van minder goede kwaliteit is. De zwangerschap kan dan niet helemaal worden afgemaakt. Ongeveer 7 procent van alle baby's in Nederland komt daardoor binnen 37 weken ter wereld.

5. Keizersnede

De kans om te bevallen met een keizersnede neemt ook toe naarmate je ouder wordt. Bij een vrouw van 25 is er een kans van 5 procent dat ze via een keizersnede moet bevallen, bij een vrouw van 40 is de kans gestegen naar 12 procent.

5. Syndroom van Down

Met de jaren neemt de kans op het krijgen van een kind met syndroom van Down toe. Voor je 35ste is de kans 0,5 procent. Op 45-jarige leeftijd is de kans gestegen naar ongeveer 3 tot 5 procent (TJV). Onderschat dit niet en bespreek van tevoren goed met je partner of je een prenatale screening (zoals de combinatietest of de NIPT) wilt laten doen. Deze testen zijn op vrijwillige basis. Let op: de testen geven geen 100% garantie dat er helemaal geen afwijkingen bij je baby zijn.

Heb je een verhoogde kans op een baby met een aangeboren afwijking, dan zal je in veel gevallen doorverwezen worden naar het ziekenhuis voor uitgebreidere onderzoeken zoals de vlokkentest of vruchtwaterpunctie (Goedbevallen en RIVM).

6. Borstkanker

Waarschijnlijk een minder bekend risico, maar daarom niet minder belangrijk. Vrouwen die na hun 35ste zwanger raken, hebben een verhoogd risico op borstkanker. Hoe langer je een zwangerschap uitstelt, hoe meer risico je loopt. Deze getallen gelden vooral voor vrouwen die voor hun 35ste nog geen kind hebben gekregen.

7. Zwangerschapsvergiftiging

Pre-eclampsie, ofwel zwangerschapsvergiftiging, is een combinatie van een te hoge bloeddruk en eiwitverlies via de urine na 20 weken zwangerschap. Deze aandoening komt gelukkig maar bij 3 tot 5 procent van de vrouwen voor die nog niet eerder zwanger zijn geweest. Maar, ook hier geldt weer dat je na je 35ste een grotere kans hebt om deze aandoening te krijgen.  

8. Doodgeboren

We hebben het hier liever niet over, maar toch hoort deze in de rij met risico's thuis. De kans op een doodgeboren kindje is gelukkig erg klein. Helaas neemt deze kans ook toe als je ouder wordt.

Toch zwanger willen worden na je 35ste? Dit moet je voorbereiden

Moet je je kinderwens dan helemaal opgeven als je 35 bent? Nee, daar kunnen we duidelijk in zijn. Hoewel de risico's groter zijn en je daar dus goed rekening mee moet houden, is het zeker niet onmogelijk een gezond kind te krijgen. Wel heb je goede begeleiding nodig.

1. Zorg ervoor dat je een afspraak met je arts of gynaecoloog maakt voor je zwanger wilt worden.

Met je huisarts of gynaecoloog kun je kijken naar je gezondheid, je levensstijl en je plannen voor de zwangerschap. Je kunt op dit moment ook een volledige gezondheidscheck laten doen.

2. Geef je arts of gynaecoloog informatie

Met informatie wordt in dit geval vooral informatie over jezelf en je familie bedoeld. In je persoonlijke medische geschiedenis moet je in ieder geval zetten of je al eerder zwanger bent geweest, of je operaties (chirurgie) hebt gehad, eventuele ziekten en aandoeningen, de medicatie die je gebruikt, verslavingen, diëten, voeding en sport(en).

3. Begin met vitaminen

Na overleg met je arts of gynaecoloog kun je drie maanden voor je zwanger wil (proberen te) worden beginnen met het slikken van prenatale vitaminen. Hier zit bijvoorbeeld foliumzuur in, dat belangrijk is voor de baby.

4. Verslavingen en diëten

Heb je een verslaving of denk je dat je er een hebt? Bespreek dit dan voor je zwanger wilt worden met je arts of gynaecoloog. Zij kunnen je doorverwijzen, zodat je op tijd een gezonde levensstijl aan kunt nemen. Betrek hier ook je partner in! Een rokende partner is bijvoorbeeld niet gezond voor de baby. Ook een dieet kun je het beste volgen na advies van je arts. Zij kunnen je doorverwijzen naar een diëtiste, die een dieet voor je samen kan stellen dat geschikt is voor de baby.

5. Zorg voor een goede routine

Neem genoeg tijd om te slapen (7 tot 8 uur per dag), eet verse groenten en fruit, beweeg minimaal een half uur per dag (4-6 dagen in de week) en las relaxmomenten in wanneer het kan. Je lichaam zo gezond mogelijk houden is belangrijk voor de zwangerschap.

IVF-behandeling

De IVF (in-vitrofertilisatie) is een veelgehoorde oplossing voor vrouwen die moeilijk kinderen kunnen krijgen. Bij een IVF-behandeling worden één eicel en meerdere zaadcellen bij elkaar gebracht in een laboratorium. Als de eicel en zaadcel samensmelten ontstaat een embryo, waarna deze in de baarmoeder terug wordt geplaatst. Als het embryo zich in de baarmoederwand innestelt, ben je zwanger. Houd er alleen wel rekening mee dat IVF geen wondermiddel is. Volgens het RVZ kan (een gedeelte van) de behandeling mislukken.

Advies vragen huisarts of gynaecoloog

Mocht je ervoor kiezen na je 35ste (weer) moeder te worden, dan kun je het beste even langsgaan bij de huisarts of gynaecoloog. Zeker als je weet dat je medische problemen hebt, is het van belang informatie in te winnen. Eventuele zwangerschapscomplicaties kunnen vaak eenvoudig worden voorkomen door goede gezondheidszorg.

Ben jij 35 jaar of ouder en heb je een kinderwens? Of heb je na je 35ste een baby gekregen? Wij horen graag jouw ervaring.

Bronnen: RVZ, UMC, TJV (testjevruchtbaarheid.be), Goedbevallen, Dailymail, Rijksoverheid