Hoe en wanneer beginnen met opvoeden

Dat je bij een baby van een paar maanden oud nog niet met opvoeden bezig bent, spreekt voor zich. Maar wanneer breekt het moment wel aan dat je begint met opvoeden? Ik vraag het me af met een kindje van 14 maanden en dat blijkt rijkelijk laat.  

Kruipen startsein voor beginnen met opvoeden

'Zodra je kindje begint met kruipen, begin jij met opvoeden,' lees ik overal. In mijn geval was dat een half jaar geleden. En natuurlijk zeg ik sinds dat moment dingen als: 'nee dat mag niet, afblijven, laten staan, nee nee!' maar voor mijn gevoel heeft dat weinig effect. Afstandsbedieningen zijn nog steeds interessant en vaasjes op tafel niet veilig. Kindjes zitten natuurlijk niet zo in elkaar dat ze het vervolgens nooit meer doen. 

Wanneer het opvoeden écht begint

Mijn dochter Lonne is nu 14 maanden, loopt en eet 's avonds met de pot mee. Ik heb nu pas het gevoel dat het opvoeden écht begint. Maar ook dat het nog weinig nut heeft wat ik zeg. Ze weet natuurlijk goed wat niet mag, want er verschijnt een grote schúldige lach op haar gezicht als ze iets pakt wat ze niet mag.

"Als ik zeg dat ze de bloemen in de tuin niet mag plukken, geloof ik niet dat ik tot haar doordring."

Ik probeer haar in de ogen te kijken als ik het zeg, maar ze kijkt weg en gilt en lacht, waardoor ik denk dat ze mijn woorden niet eens hoort. Wat een uitdaging! Daarom heb ik onderstaande tips verzameld die ik nu in de praktijk probeer te brengen.

Tips opvoeden

• 'Nee' is een investering in de toekomst

'Nee' zeggen moet je zien als een training. Natuurlijk begrijpt je kindje je niet gelijk of handelt er niet gelijk naar, maar er komt een moment dat dit wél gaat gebeuren. Houd dus vol. Lastig! 

• Soms is negeren het beste

Soms wil je bepaald gedrag niet belonen met aandacht. Dat maakt het gedrag alleen maar interessant waardoor je kindje dat juist zal willen herhalen. Het is niet erg om soms even te doen alsof je iets niet ziet, of om er niet op te reageren. Ik probeer dit vooral aan tafel in de praktijk te brengen. Spuugt ze de bloemkool weer uit, of gooit ze haar lepel op de grond: ik negeer het of reageer zonder er woorden aan vuil te maken. Het is geen spel. 

• Afleiden en een alternatief geven

Pakt Lonne iets van tafel wat niet voor haar handen bedoeld is, dan geef ik haar een alternatief. Dat gaat zo: nee, dat vaasje mag je niet hebben. Je mag wel spelen met de onderzetters. Dat werkt voor mijn gevoel beter dan alleen streng toespreken en het vaasje uit haar handen trekken. Dan wil ze het vaasje alleen maar nog liever hebben, terwijl ze nu zoet met de onderzetters gaat spelen.

• Uitleggen waarom iets niet mag

Ik doe het soms wel, al vraag ik me af in hoeverre een kind van een jaar argumenten begrijpt als 'op een stoel moet je zitten' of 'de trap is gevaarlijk want je kan er vanaf vallen en daarom mag je er niet alleen op'. Na drie woorden word ik overstemd door een boze gil. Wanneer ze iets ouder is, snapt ze het vast. Maar dan blijft het natuurlijk toch interessant om het juist wél te doen.

• Accepteren

Een ontdekkingstocht hoort er bij. Het is vermoeiend dat jij minstens honderd keer moet herhalen dat iets niet mag, maar je kunt van een 1-jarig kind ook niet verwachten dat hij al strak in de pas loopt. Voor je kind is het opgroeien en ontdekken van de wereld om zich heen ook een leerproces. Het geluid van een stuiterende beker op de grond is reuze interessant. Accepteer dat je dreumes nu eenmaal dingen doet die jij liever niet hebt, maar hij leert daar ook weer van.

• Pick your battles

Richt je je hele huis kindproof in zodat er nergens meer een vaasje, cd of afstandsbediening voor het grijpen ligt? Of vind je het prima dat sommige spullen in handen zullen vallen van jouw minime? In het laatste geval leert je kindje natuurlijk wel dat hij niet zomaar alles mag pakken, maar ben jij veel bezig met 'nee' zeggen. Beslis waar jij voor op je strepen gaat staan: met de afstandsbediending op het raam slaan mag niet, maar vooruit, je mag best spelen met dat tijdschrift dat ik eigenlijk nog wilde lezen. 

 

Wanneer begon jij bewust met opvoeden? En wat is jouw beste opvoedtip? Als Lonne wat ouder is, heb ik vast veel aan deze 5 opvoedtips die echt werken!